Buiten, bij de ingang van de theaterzaal van de UCLA (University of California Los Angeles) wachten mensen in een lange rij, als bij een Hollywood-première, voor een lezing van Rem Koolhaas. Hoe is het mogelijk dat hij hier zo populair is? Ik vraag het aan een jongen die naast me staat en voeg eraan toe dat de man in Nederland toch niet zo’n tweeduizend mensen voor een lezing kan interesseren.
‘Ik denk dat ’t te maken heeft met ’t sterrendom dat ze hier aan mensen toebedelen en misschien ook omdat zijn ideeën verder reiken dan de architectuur.’ Hij vraagt me naar meer bekende Nederlandse architecten. Herman Hertzberger schiet me te binnen. Geen geringe naam maar die kent hij niet.
De LA Times portretteerde Koolhaas ruim twee maanden geleden; zijn ontwerp was gekozen voor de verbouwing van LACMA (Los Angeles County Museum of Art). Zijn achternaam kunnen ze hier niet uitspreken en ze maken er ‘Coolhouse’ van. Met zo’n naam moet je ontwerp wel winnen, lijkt me. Ook dat hij lang en eerstgeborene is, leidde volgens de LA Times tot zijn succes. De krant betitelde hem als ‘the leading rock-god/philosopher of contemporary design’.
Op de voorste rij ontwaar ik een aantal celebraties: Diane Keaton, Michael York, Martha Stewart, Brad Pitt. De spanning in de zaal stijgt. De lange in wit overhemd gestoken kalende man treedt binnen. Hier en daar klinken opgewonden kreten. Koolhaas is hier een ware ster.
Hij begint zijn verhaal met het zogenoemde ¥ € $-regime: de Yen, de Euro en de Dollar die de wereld dicteren. Uit onderzoek blijkt dat in de afgelopen tien jaar in China een tienvoudige bouwexplosie ten opzichte van Europa heeft plaatsgevonden. Daarbij blijkt een Chinese architect een tiende van een Europese architect te verdienen. Tijdens het spreken frommelt hij voortdurend met zijn vingers. Gelach klinkt op als Koolhaas meldt dat ze in de States meer dan in Europa bouwen, terwijl de Amerikaanse architect minder dan zijn Europese collega verdient. Vloeiend voegt hij eraan toe: ‘I hope you will permit me to find your laughter extremely unpleasant.’
Dan springt hij over naar de roltrap en de airconditioning die volgens hem de architectuurprincipes omver hebben gehaald: oneindige gebouwen zijn het resultaat. Dia’s van de Twin Towers voor en na 11 September illustreren zijn betoog. Een gewaagde zet. Gemompel. Naast me kijkt een student me ontzet aan en schudt zijn hoofd. De controversiële vraag is dan of buitensporige gebouwen hun langste tijd hebben gehad? Het blijft verdacht stil. De skyline karakteriseert in dit land bijna elke stad.
Bij het beantwoorden van vragen uit het publiek laat zijn lichaamstaal zien dat hij er weinig zin in heeft. Dat is in de stad der sterren erg ‘on-Hollywoods’. Maar Coolhouse’s imago kan hier niet stuk.

Los Angeles, maart 2002.